ธรรมบรรยายนี้โดย พระพรหมบัณฑิต (ป.อ. ปยุตฺตโต) เป็นส่วนหนึ่งของโครงการร่วมกับ สำนักงาน ป.ป.ช. (สำนักส่งเสริมการมีส่วนร่วมต้านทุจริต) หัวข้อหลักคือการสอนให้ “อยู่กับสิ่งที่มี ไม่ใช่สิ่งที่ฝัน” ซึ่งเป็นแนวคิดที่เชื่อมโยงระหว่างหลักธรรมทางพุทธศาสนาเข้ากับการ ต้านทุจริต และการสร้าง ความสุขที่แท้จริง ในสังคม
แนวคิดเรื่อง “สิ่งที่มี” (ความจริง) และ “สิ่งที่ฝัน” (ความปรารถนา) สะท้อนถึงหลักธรรมเรื่อง ความทุกข์ ที่เกิดจาก ยัมปิจฉัง นลภติ ตัมปิ ทุกขัง (ปรารถนาสิ่งใดไม่ได้สิ่งนั้นก็เป็นทุกข์) ความปรารถนาที่จะ “ได้” (ความสำเร็จ) เป็นแรงผลักดัน แต่การยึดติดในสิ่งที่ฝันโดยไม่ประเมินความจริง อาจนำไปสู่ความผิดหวัง
ธรรมบรรยายนี้เน้นย้ำถึง ผลกระทบของคอร์รัปชั่น ต่อ ความสุขมวลรวมของประเทศ พระพรหมบัณฑิตชี้ให้เห็นว่า ผู้ที่ทุจริตมักจะ คิดถึงแต่ประโยชน์ส่วนตัว โดยไม่คิด แบ่งปันความสุข ให้กับคนในประเทศ และไม่คำนึงถึงผลเสียหายต่อสาธารณูปโภคและสวัสดิการสังคม ซึ่งทำให้ประเทศไม่สามารถบรรลุ “เมืองในฝัน” (Utopia) ได้
ดังนั้น แนวทางการ ลดปัญหาคอร์รัปชั่น และสร้างสังคมที่ดีคือ:
- การไม่เพิกเฉยต่อการทุจริต: ประชาชนต้องเป็น ปากเป็นเสียง และมองว่าการทุจริตเป็นเรื่องของทุกคน (ไม่ใช่ธุระไม่ใช่)
- การยึดมั่นในความซื่อสัตย์: เพียงแค่คนทำงานโดย ไม่คดโกง และให้เงินหลวงทุกบาททุกสตางค์ไปถึงโครงการอย่างครบถ้วน ทรัพยากรที่มีอยู่ก็จะสามารถยกระดับคุณภาพชีวิต (สุขภาพ การศึกษา สวัสดิการสังคม) ของคนทั้งประเทศได้อย่างแท้จริง
การยอมรับ “สิ่งที่มี” ในปัจจุบัน (ความเป็นจริงที่ต้องประเมิน) และปรับปรุงแก้ไขด้วย ความซื่อสัตย์ จึงเป็น หนทางสู่ความสำเร็จ (อิทธิบาท) ในการสร้าง ความสุข และ ความยุติธรรม ให้กับสังคม
ธรรมบรรยายนี้สอนให้ ประเมินความเป็นจริง (สิ่งที่มี) และไม่ให้ ความปรารถนา (สิ่งที่ฝัน) นำไปสู่ความทุกข์หรือการทุจริต
การ ต้านคอร์รัปชั่น คือการ แบ่งปันความสุข แก่คนทั้งชาติ ด้วยการทำงานอย่างซื่อสัตย์ ไม่คดโกง เพื่อให้งบประมาณไปถึงประชาชนอย่างแท้จริง
เพียงแค่คนในชาติไม่โกงกิน เงินที่มีอยู่ ก็เพียงพอที่จะสร้างสังคมที่มี ความสุข และ ความยุติธรรม ได้อย่างสมบูรณ์
