การบรรยายของ พระพรหมบัณฑิต (ศ.ดร. ประยูร ธมฺมจิตฺโต) ณ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย (มจร) เนื่องใน วันบูรพาจารย์ เป็นการให้ข้อคิดและกำลังใจแก่ผู้บริหาร คณาจารย์ ศิษย์เก่า และนิสิต ในการรับมือกับ วิกฤตการณ์คณะสงฆ์ และผลกระทบต่อมหาวิทยาลัย ท่านได้เน้นย้ำถึงกระบวนการ การฟื้นตัว (Recovery) ขององค์กร ซึ่งต้องดำเนินไปตามลำดับ ๓ ขั้นตอนหลัก:
- การปรับตัว (Adaptation)
การปรับตัวเป็นก้าวแรกและสำคัญที่สุดในการอยู่รอดในสถานการณ์ที่ผันผวน ท่านอ้างถึงทฤษฎี Charles Darwin ที่ระบุว่า เผ่าพันธุ์ที่อยู่รอด ไม่ใช่เผ่าพันธุ์ที่แข็งแกร่งที่สุดหรือฉลาดที่สุด แต่คือเผ่าพันธุ์ที่ ปรับตัวเก่งที่สุด ต่อความเปลี่ยนแปลง
- การปรับกลยุทธ์และวิสัยทัศน์: ควรยึดหลัก ธรรมะ (ความถูกต้อง) เป็นที่ตั้งสูงสุดในการตัดสินใจ โดยสามารถสละทรัพย์สินหรือแม้กระทั่งอวัยวะเพื่อรักษาชีวิตและธรรมะไว้ได้
- การรู้เท่าทันเทคโนโลยีและสังคม: มหาวิทยาลัยต้องปรับหลักสูตรและปลูกฝังให้นิสิต รู้เท่าทันความเปลี่ยนแปลง ในยุค Information Age และ AI พร้อมทั้งเรียนรู้ที่จะรับมือกับทั้งคุณและโทษของมัน
- ปัญญาทางอารมณ์ (Emotional Intelligence – EQ): เป็นสิ่งสำคัญยิ่งสำหรับผู้บริหารและนิสิต โดยเน้นการฝึก สติ ทั้งภายใน (อัจชัตตัง) และภายนอก (พหิตฺตาวา) นักบริหารต้องสามารถ อ่านอารมณ์ ของคนอื่น (Social Awareness) และ จัดการอารมณ์ ของคนอื่น (Social Management) ได้ เพื่อนำความสงบมาสยบความวุ่นวาย (ใช้ความสงบ สยบความเคลื่อนไหว)
ผลผลิตของ มจร (พุทธศาสตร์บัณฑิต) ต้องมีคุณลักษณะตามหลัก M-C-U ซึ่งย่อมาจาก Moral (มีศีลธรรม), Competent (เก่ง/มีความสามารถ), และ Undisturbed (มีความสงบ/มีสมาธิ)
- การตั้งตัว (Stabilization)
หลังจากปรับตัวแล้ว องค์กรต้อง ตั้งสติ และ ประคับประคอง กันและกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการให้ กำลังใจ (Moral Support) แก่ผู้บริหารและคณาจารย์ ศิษย์เก่าและกัลยาณมิตรต้อง จับมือกัน สร้างความเข้มแข็ง
- คงตัว/ยั่งยืน (Sustainability)
สิ่งที่สร้างมาต้องรักษาให้ ยั่งยืน ต่อเนื่องไป โดยมีรากฐานที่สำคัญที่สุดคือ ความกตัญญู กตเวที ซึ่งเป็น วัฒนธรรมองค์กร ที่บูรพาจารย์ได้สร้างไว้ ความกตัญญูนี้เป็นพื้นฐานของคนดี (สัปปุริสัพพู ภูมิ) และนำมาซึ่งความซื่อสัตย์สุจริตและความดีงามอื่นๆ ตามมา
วิดีโอนี้เป็นการบรรยายของ พระพรหมบัณฑิต ณ มจร ในวันบูรพาจารย์ โดยเน้นการ ปรับตัว ขององค์กรคณะสงฆ์ให้รอดพ้นจากวิกฤต
หลักการอยู่รอดคือการเป็นผู้ที่ ปรับตัวเก่งที่สุด (ตามหลัก Charles Darwin) และการพัฒนา ปัญญาทางอารมณ์ ในการรับมือกับสถานการณ์ต่างๆ
