พระธรรมเทศนาเรื่อง “อจินตามยกถา ว่าด้วยความไม่ได้ดั่งใจ” แสดงโดยพระพรหมบัณฑิต (ประยูร ธมฺมจิตฺโต) ในช่วงใกล้เทศกาลสงกรานต์ปี ๒๕๖๔ ซึ่งเป็นช่วงที่เกิดการระบาดระลอกสามของ วิกฤตการณ์โควิด ๑๙ ธรรมะชุดนี้ตั้งอยู่บนหลักความจริงตามพุทธภาษิตที่ว่า “สิ่งที่ไม่คิดก็กลับเป็นไปได้ สิ่งที่คิดไว้ก็มลายหายไป เพราะว่าโภคทรัพย์ทั้งหลายของหญิงหรือชาย หาได้สำเร็จด้วยความคิดไม่” โดยชี้ให้เห็นว่าแม้แต่วางแผนการจัดงานสงกรานต์ไว้อย่างยิ่งใหญ่ ก็ต้องยกเลิกไปเพราะเหตุการณ์ที่ไม่คาดคิด
แก่นธรรมะนี้จึงเป็น หลักธรรมเพื่อความสำเร็จ ในการจัดการกับ ความไม่ได้ดั่งใจ หรือความผิดหวัง โดยสอนว่า ความคิดอย่างเดียวไม่ทำให้สำเร็จ ได้ แต่ต้องมีการ ลงมือทำอย่างไม่ย่อท้อ เพื่อ พัฒนาตนเอง ให้สามารถ ปรับตัว ให้ทันต่อสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลง
พระอาจารย์ได้เปรียบเทียบการรับมือกับวิกฤตโควิดเสมือนผู้โดยสารบนรถทัวร์ ๓ ชั้น เพื่อวัดระดับ ความรับผิดชอบต่อสังคม และ ภาวะผู้นำ ของแต่ละบุคคล:
- ตั๋วชั้นสาม (คนลงมือทำ): คือผู้ที่ออกไปต่อต้านโควิด และใช้ชีวิตตามแนวทาง นิว นอร์มอล (New Normal) อย่างเคร่งครัด
- ตั๋วชั้นสอง (คนกำกับดูแล): คือผู้ที่คอยชี้แนะแนวทาง คอยตักเตือน และสอนหลักการใช้ชีวิตอย่างไม่ประมาท หรือผู้ที่ “สอนให้จำ ทำให้ดู อยู่ให้เห็น”
- ตั๋วชั้นหนึ่ง (คนนั่งดูเฉยๆ): คือผู้ที่ไม่ทำอะไรเลย ได้แต่นั่งดูคนอื่นทำหน้าที่ หรือผู้ที่แค่คิดฝันแต่ไม่มีผลในทางปฏิบัติ
คำบรรยายสรุปว่า การเปลี่ยนโลกหรือต่อสู้กับวิกฤตให้ดีขึ้น ไม่ใช่การนั่งดูเฉยๆ แต่ความคิดจะต้องมีผลในเชิงปฏิบัติ โดยต้องลุกขึ้นมาเป็นผู้โดยสารชั้นสองหรือชั้นสามเพื่อสร้างแบบอย่างและนำไปสู่การ จัดการความเครียด และความสำเร็จร่วมกันของสังคม
อจินตามยกถา สอนถึงการรับมือกับ ความไม่ได้ดั่งใจ ใน วิกฤตการณ์โควิด ๑๙ ด้วยการปฏิบัติจริง ไม่ใช่แค่ความคิด คนในสังคมแบ่งเป็น ๓ ประเภท (คนทำ, คนนำ, คนดู) ซึ่งต้องใช้ ภาวะผู้นำ และ ความรับผิดชอบต่อสังคม ในการเอาชนะวิกฤต กุญแจสำคัญคือการ พัฒนาตนเอง ให้ตื่นตัวและปรับตัวสู่ นิว นอร์มอล อย่างมีวินัย
